413GAN
Programma
Stedenbouwkundig project, Collectieve huisvesting
Locatie
Molenbeek-Saint-Jean
Datum
2024
Thema's
Stedelijk, Renovatie, Inclusief, Overheidsopdracht
Fase
Lopend
Oppervlakte
4000 m²
Team
Angela.D, Lokus, BESP, MK Engineering
Opdrachtgever
Logement Molenbeekois
Budget
€ 26 000 000
Ingrijpende renovatie van Gandhi Towers 2 en 4
Deze sociale appartementsgebouwen maken deel uit van een reeks van vijf gebouwen van elk 17 verdiepingen aan de Mahatma Gandhilaan in Molenbeek. Ze staan tegen de bovengrondse spoorweg van Lijn 28 en Metro West en kijken uit over de sportvelden van Sippelberg.
In 2022 bevestigde een haalbaarheidsstudie de waarde van het behoud van dit modernistische complex terwijl er actief aan de plinten wordt gewerkt om er wijkvoorzieningen in te richten en de open ruimte te herontwikkelen.
De twee noordelijke torens werden als eerste gebouwd in 1970, terwijl de volgende torens, herkenbaar aan de blauwig geglazuurde bakstenen op hun gevels, een decennium later werden voltooid. Terwijl deze laatste niet dringend aan renovatie toe zijn, kan niet hetzelfde gezegd worden van de torens 2 en 4, die lijden aan een aantal gangbare pathologieën.
Molenbeekse Woningen en de BGHM willen van deze renovatie profiteren om hun woningaanbod te versterken door gevarieerde en inclusieve typologieën te creëren die tegemoet komen aan de behoeften van de meest kwetsbaren, zoals alleenstaande moeders, grote gezinnen of mensen met beperkte mobiliteit.
Inclusieve huisvesting
Oorspronkelijk bestond het gebouw uit 4 identieke appartementen per verdieping, maar door de verticale verkeerswegen buiten het gebouw te brengen, zoals vereist door de brandvoorschriften, kwam er ruimte vrij.
De bestaande rigide betonstructuur beleef weliswaar behouden, maar toch konden er appartementen met 1 tot 4 slaapkamers worden gecreëerd. Het vijftigtal appartementen zijn rolstoeltoegankelijk via de gaanderijen aan de achtergevel. De verkeersruimtes zijn royaal, net als de brede bordessen aan de gevels, en bieden de huurders de ruimte om elkaar te ontmoeten en op elkaar te letten. Elk appartement heeft ook een groot terras aan de voorgevel, met uitzicht op het westen.
Deze drie elementen - de gaanderijen, terrassen en bordessen - geven elk van de gevels een eigen specifieke, contextuele uitstraling, terwijl een knip in de hoeken het volume vorm geeft zodat het binnen zijn fysieke grenzen en seriële structuur blijft.
Het genderperspectief is transversaal geïntegreerd in dit modelproject voor herinrichting.
De vereniging Angela.D. merkt op dat de meest kwetsbare mensen (vrouwen, ouderen of mensen met een handicap) zich het vaakst in de huiselijke omgeving bevinden.
Daarom zijn binnen het kader van de herinrichting verschillende tussenruimtes voorzien, om bepaalde functies te externaliseren en de zorg onderling te verdelen. De “jokerkamers" aan de rand van de huiselijke omgeving zijn gericht op kleine gemeenschappen van bewoners. Een gemeenschapsruimte maakt het gemakkelijk voor buren om samen te komen. De plint van de toren biedt onderdak aan buurtverenigingen en aan de assistenten die mensen met een handicap dagelijks bijstaan.
