417MAU
Programma
Voorziening
Locatie
Ixelles
Datum
2025
Thema's
Stedelijk, Renovatie, Inclusief, Overheidsopdracht
Fase
Lopend
Oppervlakte
1730 ㎡
Team
Jan Minne , SEA + partners, MK Engineering, ASM Acoustics
Opdrachtgever
SAU
Budget
3 880 000 €
Het Huis van Autisme, een welkome aanvulling in het hart van de Usquare-site
De gebouwen, op de hoek van de Juliette Wytsmanstraat en de Fritz Toussaintstraat in Elsene, waarin de dierenziekenboeg van de kazerne van de Koninklijke School van de Rijkswacht was ondergebracht, omsluiten een binnentuin en zijn ideaal om er het Huis van Autisme in onder te brengen.
Deze plaats biedt een antwoord op de vele uitdagingen waarmee mensen met autisme en hun naasten worden geconfronteerd als ze toegang willen krijgen tot informatie en passende begeleiding. Het doel is om initiatieven te ondersteunen, ontmoetingen en peer support aan te moedigen en de zelfbeschikking van mensen met autisme te bevorderen, ongeacht hun positie in het autismespectrum.
Het programma van het Huis van Autisme heeft vier opdrachten: begeleiding, opleiding, ontmoetingen en onderzoek, die elk plaatsvinden in een van de gebouwen, met het grootste respect voor het erfgoed. Het bestaande metselwerk blijft behouden en wordt waar nodig geïsoleerd met materialen van biologische oorsprong met een actieve capillaire werking. De oplossing voor de indeling en verkeerswegen maakt gebruik van de bestaande volumes zonder dat er grote veranderingen of uitbreidingen nodig zijn. De verschillende entiteiten van het Huis van Autisme hebben elk een eigen sfeer en omsluiten de sensorische tuin die zorgt voor een duidelijke en onafhankelijke indeling. Deze ingesloten tuin vormt een aparte entiteit van het Huis, een "elders", een organische mix van helderheid en mysterie, vloeibaarheid en referentiepunten, nieuwsgierigheid en mogelijkheden, van prikkels en rust, van focus en onscherpte...
Het succes van het project ligt in de delicate balans tussen het openstellen van een omsloten locatie - de kazerne die een nieuwe bestemming kreeg - voor de wereld en het behoud van een zeldzaam toevluchtsoord - een gastvrije "safespace". Een vorm van “herstellende” inclusie heeft als legitiem doel om ruimte te creëren voor een gekozen mix van mensen die gewoonlijk, vaak onvrijwillig, uitgesloten zijn uit andere sferen van de samenleving.
De "gesloten" vorm van het gebouw zorgt voor een beschermende sfeer waarin gebruikers zich kunnen ontplooien, maar het project is ook verbonden met de wijk via een doorbraak in de buitenmuur die een visuele link creëert tussen de Juliette Wytsmanstraat en de Usquare-site. Deze doorbreking markeert een intuïtieve as en een duidelijk adres.
"Onderzoek naar autisme is voortdurend in ontwikkeling. Hetzelfde geldt voor ondersteuningspraktijken. De betrokkenen, de families en de professionals hebben een grote behoefte om elkaar te ontmoeten, om door te geven en te delen" Christophe Le Poëc, klinisch psycholoog en filmmaker.
Christophe Le Poëc, klinisch psycholoog en producent
Een verzorgde architectuur in plaats van architectuur voor zorg
Mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) nemen prikkels anders waar, voelen ze anders en interpreteren ze anders. Overal op het terrein zijn er allerlei hoekjes die zintuiglijke alternatieven bieden. Deze ontsnappingsmogelijkheden zorgen voor een geruststellende aanwezigheid om de zintuiglijkheid te moduleren. De aanpak inzake akoestiek, verlichting en texturen is dan ook zorgvuldig gekozen. Deze ruimten zijn niet steriel, integendeel, de architectuur staat ten dienste van iedereen, in het bijzonder van het personeel en de verzorgers, en wil verenigingen en families uitnodigen en enthousiasmeren.
